Kiến trúc nhà Nhật Bản không chỉ là nơi ở, mà còn là tác phẩm nghệ thuật sống độc đáo, nơi giao thoa tinh tế giữa truyền thống và đương đại. Để hiểu rõ hơn về phong cách kiến trúc Nhật Bản, mời bạn tham khảo thông tin trong bài viết dưới đây.
1. Kiến trúc nhà Nhật Bản là gì?
Kiến trúc nhà Nhật Bản là “ngọn lửa sáng” của triết lý kiến trúc Á Đông, thể hiện nét “hồn Nhật” tinh tế được chế tác qua kỹ thuật xây dựng tiên tiến của phương Tây. Đặc điểm nổi bật của kiến trúc Nhật Bản bao gồm:
– Màu sắc hài hòa: Màu sắc trong kiến trúc Nhật Bản thường mang đến sự hài hòa và thoáng đãng. Màu trắng, nâu nhạt, và màu tự nhiên thường là lựa chọn phổ biến, tạo cảm giác gần gũi với thiên nhiên.
– Thiết kế hiện đại: Những căn biệt thự kiểu Nhật Bản hiện đại thường nhấn mạnh vào thiết kế hình khối, tận dụng nguồn ánh sáng thiên nhiên và năng lượng mặt trời. Cửa kính lớn, cửa sổ rộng rãi mở ra vườn hoặc sân vườn, tạo sự kết nối vững chắc với môi trường xung quanh.
– Nội thất tối giản: Không gian bên trong thường xuất hiện với những món đồ nội thất có gam màu tự nhiên, tạo cảm giác thư thái và nhẹ nhàng. Thiết kế nội thất thường được tối giản hóa, với sự chú trọng vào sự tiện nghi và thoải mái.
– Giao thoa văn hóa: Kiến trúc Nhật Bản là sự kết hợp tinh tế giữa truyền thống và hiện đại. Các yếu tố truyền thống như sử dụng gỗ, mái ngói, và cánh cửa trượt giao thoa hài hòa với các công nghệ và phương tiện hiện đại.
– Không gian mở: Những căn nhà Nhật thường thiết kế với không gian mở, tận dụng ánh sáng tự nhiên và tạo cảm giác rộng rãi, thoải mái. Sự giao thoa giữa trong nhà và ngoại thất làm cho không gian sống trở nên hài hòa, thư giãn hơn.
2. Kiến trúc nhà Nhật Bản hiện đại có gì khác biệt so với nhà truyền thống?
Về kiểu dáng
– Truyền thống: Nhà gỗ truyền thống thường lấy cảm hứng từ kiến trúc đình chùa, có mái cong, hình khối phức tạp, và thường là hình vuông hoặc hình chữ U.
– Hiện đại: Kiến trúc nhà Nhật Bản hiện đại thường sử dụng hệ mái đơn giản hơn, hình khối nhà gọn gàng, vuông vắn, với mái nhà thường có dạng bánh ú hoặc mái bằng.
Về vật liệu
– Truyền thống: Nhà truyền thống sử dụng vật liệu tự nhiên như gỗ, tre, nứa, giấy là chủ yếu.
– Hiện đại: Biệt thự hiện đại kết hợp với vật liệu hoàn thiện như sơn giả đá, trần nhựa giả gỗ, ngói sóng màu nâu, kính cường lực trong suốt, mang lại độ bền cao và mở rộng không gian.
Về màu sắc
– Truyền thống: Ưa chuộng sắc màu trung tính, lì, tạo cảm giác bình tâm.
– Hiện đại: Xuất hiện màu sắc nổi bật hơn, với sự đa dạng và sáng tạo hơn, giúp tạo điểm nhấn và tính hiện đại.
Về hệ mái
– Truyền thống: Mái nhà truyền thống có dạng cong cong như con thuyền, với nhiều loại mái khác nhau.
– Hiện đại: Sự tối giản hóa hình dạng mái, thường là mái bằng hoặc mái bánh ú, mang lại vẻ đẹp đương đại và hiện đại.
Về nội thất
– Truyền thống: Sử dụng nội thất gốc từ vật liệu tự nhiên như tatami, shoji (tấm vách trượt), cửa lùa fusuma, bàn thấp chabudai, và tấm gỗ chắn engawa.
– Hiện đại: Bạn thường không thấy tường fusuma trong kiến trúc hiện đại, nhưng vẫn giữ vật liệu gỗ cho trần và sàn, kết hợp với nội thất thoải mái và tiện nghi.
3. Tại sao nhiều người ưa chuộng kiến trúc nhà Nhật Bản?
Kiến trúc Nhật Bản hiện đại thường tập trung vào việc tạo ra môi trường sống gần gũi với thiên nhiên. Ánh sáng tự nhiên được tận dụng một cách tinh tế, tạo nên không gian sống thanh lịch và yên tĩnh. Tính tối giản là đặc điểm nổi bật của phong cách kiến trúc này, tạo ra những không gian gọn gàng, rộng lớn, và dễ quản lý.
Người ta ưa chuộng phong cách kiến trúc Nhật Bản hiện đại vì sự chú trọng vào chất lượng. Mỗi chi tiết, từ vật liệu đến nội thất, đều được lựa chọn cẩn thận để đảm bảo tính tiện nghi và thoải mái. Điều này tạo nên một không gian không chỉ đẹp mắt mà còn là nơi thư giãn và tận hưởng cuộc sống.
Kiến trúc nhà Nhật Bản còn thể hiện sự linh hoạt và đa dạng, phù hợp với nhiều loại công trình khác nhau như nhà ở cá nhân, nhà hàng, khách sạn hay spa. Sự kết hợp của truyền thống và đương đại tạo ra trải nghiệm đặc biệt, đồng thời phản ánh lối sống hiện đại với tốc độ, tiện nghi và sự thích nghi với công nghệ.
Ngoài ra, kiến trúc Nhật Bản hiện đại thường tôn vinh nghệ thuật sắp đặt, với sự sắp xếp thông minh của không gian và đồ nội thất, tạo ra một không gian sống không chỉ là nơi ở mà còn là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Điều này làm nổi bật sự ưa chuộng và sự phát triển của kiến trúc Nhật Bản hiện đại trong giới bất động sản và thiết kế.
4. Đặc trưng kiến trúc nhà ở Nhật Bản hiện đại
Những ngôi nhà theo kiến trúc Nhật Bản hiện đại mang trong mình những đặc điểm và quan niệm riêng, phản ánh lối sống đặc trưng của người Nhật. Dưới đây là những đặc trưng nổi bật của kiến trúc này:
Đặc trưng về ngoại thất
– Kiến trúc mái: Mái nhà thường có góc nghiêng khoảng 45 độ, với diện tích mái rộng. Thiết kế này không chỉ tạo điểm nhấn độc đáo mà còn giúp làm mát vào mùa hè và bảo vệ khỏi mưa nắng hiệu quả.
– Tiết chế chiều cao: Nhà Nhật Bản hiện đại thường không chú trọng quá nhiều vào chiều cao, mà thay vào đó ưu tiên độ rộng và bề ngang. Sử dụng cửa kính rộng để tận dụng ánh sáng tự nhiên và tạo cảm giác thoáng đãng.
– Lối vào nhà: Quy tắc tháo giày khi vào nhà là phổ biến trong văn hóa Nhật. Sàn nhà thường được lát nhẵn bóng, tạo sự linh hoạt trong việc sử dụng thảm chiếu, phản ánh văn hóa sinh hoạt gia đình truyền thống.
– Tận dụng không gian nhỏ: Kiến trúc nhà Nhật hiện đại thường có chiều cao thấp, từ 2.1m – 2.4m, tối ưu hóa không gian nhỏ. Điều này cũng giúp tiết kiệm năng lượng khi sử dụng hệ thống điều hòa hoặc sưởi.
– Cầu thang: Lối lên thường được thiết kế dốc và hẹp, nhằm tiết kiệm không gian mà vẫn đảm bảo tính tiện dụng. Cầu thang trở thành một phần tinh tế và hữu ích trong kiến trúc của ngôi nhà.
Đặc điểm về nội thất
Người Nhật có xu hướng coi trọng chất lượng hơn là số lượng trong nội thất của ngôi nhà hiện đại Nhật Bản. Dưới đây là mô tả về các đặc điểm nội thất phổ biến trong kiến trúc này:
Phòng khách
Thường được bố trí ở hướng Bắc để đón ánh sáng tự nhiên mà không gặp trực tiếp tác động của tia UV. Có thể có không gian mở ra khu vực thưởng trà đạo.
Tường phòng khách thường được trang trí bằng các khung tranh, sử dụng vật liệu tự nhiên như giấy dán tường, cây cảnh, hòn non bộ để tạo nên không khí thư giãn và gần gũi với thiên nhiên.
Phòng bếp
Phòng bếp thường hướng về phía Tây. Đặc trưng là sự đơn giản và tối giản, không có lò nướng truyền thống, thay vào đó là bếp và bếp nướng nhỏ dưới để nướng cá hoặc bánh mì.
Phòng ngủ
Tăng cường sự tĩnh lặng và chất lượng giấc ngủ là ưu tiên hàng đầu của phong cách này. Phòng ngủ giữ ít đồ đạc, giảm thiểu đồ điện tử và bàn làm việc. Gia chủ có thể sử dụng thảm cói tatami hoặc đệm trên sàn để tạo không gian thoải mái.
Tủ quần áo thường theo phong cách capsule, với màu sắc trung tính và thiết kế dễ phối hợp.
Sân vườn
Những ngôi nhà Nhật Bản hiện đại thường có sân vườn, là khu vực chuyển tiếp giữa không gian nội thất và ngoại thất.
Sân vườn được xem như nguồn sinh lực, giúp cung cấp năng lượng tích cực cho gia chủ và tạo ra một không gian thư giãn và hài hòa với thiên nhiên.
5. Nguyên tắc thiết kế nhà ở Nhật Bản hiện đại
Kết cấu công trình vững chắc, siêu bền
Những ngôi nhà kiểu Nhật Bản hiện đại không chỉ là những công trình kiến trúc đẹp mắt, mà còn là biểu tượng của sự vững chắc và bền bỉ. Sự tinh tế trong việc sử dụng vật liệu tự nhiên như tre, nứa, gỗ và sỏi đá không chỉ tạo nên vẻ đẹp hài hòa với thiên nhiên mà còn đảm bảo tính ổn định và độ vững chắc của công trình.
Một trong những điểm nổi bật là sự sáng tạo trong kết cấu móng cọc. Việc sử dụng móng cọc bằng bê tông cốt thép, được cắm sâu vào địa hình đất đá, không chỉ giúp công trình trụ vững chắc trước những thách thức của thiên nhiên mà còn mang lại sự ổn định cho ngôi nhà.
Kiến trúc gỗ truyền thống vẫn giữ được vị thế trong thiết kế hiện đại. Sử dụng khung nhà bằng gỗ kết hợp với dầm ngang, cột dọc, và nẹp chéo, tạo ra sự cân bằng và chống chọi với trọng lực của mái lớn và mái hiên sâu. Điều này không chỉ thể hiện tính thẩm mỹ mà còn đảm bảo tính chắc chắn của công trình.
Quan trọng hơn, việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật xây dựng cho phép chuyển từ chất liệu tre đan sang gỗ dán. Điều này không chỉ giúp giảm trọng lượng của công trình mà còn giữ được độ cứng và độ bền vững, tạo ra những không gian nhẹ nhàng nhưng vẫn đảm bảo sự chắc chắn.
Cuối cùng, nguyên tắc thiết kế với cột âm tường là một biện pháp an toàn hiệu quả. Cột được thiết kế âm tường, ẩn bên trong tường, không chỉ làm tăng tính thẩm mỹ mà còn tạo ra một hệ thống an toàn phòng cháy hiệu quả, nhất là trong trường hợp cháy nổ.
Mở rộng không gian hành lang và tiền sảnh
Trong kiến trúc nhà Nhật Bản hiện đại, việc mở rộng không gian hành lang và tiền sảnh được coi là một yếu tố quan trọng, đặc biệt là trong thiết kế nội thất và không gian tiếp khách. Những không gian này không chỉ mang lại cảm giác thoải mái mà còn phản ánh sự tôn trọng đối với khách vào nhà.
Hành lang được thiết kế rộng rãi và thoải mái, không chỉ để tạo điều kiện cho việc đi lại mà còn để bày trí một số vật dụng như tranh ảnh, cây cảnh, hoặc đèn trang trí. Sự thông thoáng và sáng tạo trong việc bố trí không gian này giúp tạo nên không khí ấm cúng và gần gũi.
Tiền sảnh, nơi đón tiếp khách, cũng được thiết kế sao cho rộng lớn và thoải mái. Điều này không chỉ tạo ra một không gian mở để chào đón khách mà còn thể hiện sự quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh và tạo ra môi trường thoải mái ngay từ cửa vào.
Trước hành lang thường có đủ chỗ để xếp giày dép cẩn thận, theo truyền thống nếp sống của người Nhật. Hành lang và tiền sảnh không chỉ là nơi trung chuyển giữa không gian ngoại thất và nội thất, mà còn là bức tranh đẹp mắt, tạo nên lối sống Nhật Bản hiện đại với sự hòa quyện giữa thiên nhiên và kiến trúc hiện đại.
Mái cong, mái hiên nghiêng dốc lớn
Một trong những đặc điểm nổi bật của kiến trúc nhà Nhật Bản là sự sáng tạo trong thiết kế mái cong và mái hiên. Những yếu tố này không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn có chức năng quan trọng trong việc thích ứng với điều kiện thời tiết và tạo ra môi trường sống thoải mái.
Mái của nhà kiểu Nhật thường được lợp bằng chất liệu như gạch, ngói, hoặc đá Kawara, nhằm tăng cường khả năng chống cháy nổ. Mái cong và mái hiên được thiết kế với góc nghiêng và xà mái thấp, nhằm mục đích thoát nước mưa hiệu quả và điều chỉnh lượng ánh sáng tự nhiên vào trong nhà.
Sự sáng tạo trong việc tính toán tỉ lệ và góc chiếu của ánh sáng mặt trời theo từng mùa trong năm là điểm mạnh của mái hiên Nhật Bản. Điều này giúp tối ưu hóa nguồn ánh sáng tự nhiên, tạo ra không gian sống sáng tạo và thoải mái. Mái hiên không chỉ là yếu tố trang trí mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát môi trường nhiệt độ bên trong ngôi nhà.
Sàn được nâng cao
Việc nâng cao mặt bằng sàn được thực hiện với mục đích chống nước vào mùa mưa và tránh tích địa nhiệt vào mùa khô. Người Nhật thường đi chân trần và thậm chí ngồi bệt trên sàn, do đó, việc nâng cao sàn giúp ngăn ngừa tình trạng ẩm ướt và tạo ra một môi trường sống khô ráo và thoải mái.
Mặt sàn của phòng khách và nhà bếp thường được lát bằng gỗ, mang đến một không gian ấm cúng và tự nhiên. Đối với phòng khách, việc trải thảm tatami dệt từ sợi cói là phổ biến, tạo nên không gian trải nghiệm truyền thống. Tất cả những chi tiết nhỏ này đều làm nổi bật sự tinh tế và sự linh hoạt trong thiết kế của kiến trúc nhà Nhật Bản hiện đại.
Lược giản số lượng đồ nội thất
Một đặc điểm nổi bật của kiến trúc nhà Nhật Bản hiện đại là xu hướng lược giản số lượng đồ nội thất, đặt sự tập trung vào chất lượng và sự thoải mái. Thay vì chú trọng vào việc sở hữu nhiều đồ đạc, người Nhật tập trung vào việc sắp xếp không gian sống sao cho thoải mái và tinh tế.
Chất lượng hơn số lượng: Nội thất trong các phòng thường ít về số lượng nhưng được nâng cao về chất lượng. Chẳng hạn, giường có thể không có gối nhiều, nhưng đệm phải đảm bảo thoải mái và chất lượng cao.
Sắp xếp ở vị trí thấp: Một đặc điểm khác là sự sắp xếp nội thất ở các vị trí thấp. Điều này tạo nên một không gian sống dễ di chuyển và gần gũi với đất đai, kết nối với tinh thần thiên nhiên và truyền thống của người Nhật.
Hạn chế đồ cồng kềnh: Các phòng được thiết kế với sự hạn chế về đồ đạc cồng kềnh, tối ưu hóa không gian. Nguyên tắc lược giản này không chỉ tạo ra một không gian sống gọn gàng mà còn tạo cảm giác rộng rãi và thoải mái.
Hộc trang trí (Tokonoma): Trong văn hóa Nhật Bản, hộc trang trí, được gọi là “tokonoma” là một yếu tố quan trọng trong việc phân gian và trang trí phòng. Thường được sử dụng trong khu vực trà đạo hoặc làm điểm nhấn khi tiếp khách, tokonoma là nơi trưng bày các vật trang trí mang ý nghĩa tâm linh và thẩm mỹ.
6. Lưu ý khi thiết kế kiến trúc nhà Nhật Bản hiện đại
Kiến trúc tối giản: Phong cách kiến trúc hiện đại ở Nhật Bản thường theo đuổi sự tối giản, kết hợp dễ dàng với thiên nhiên. Các mẫu nhà mang phong cách giản dị, mộc mạc, tạo không gian sống thông thoáng và kết nối với thiên nhiên.
Sử dụng hình khối và vật liệu hiện đại: Lối kiến trúc hiện đại thường sử dụng hình khối vuông vắn hoặc bất đối xứng để tạo nên không gian độc đáo và đặc sắc. Vật liệu hiện đại như gạch ốp lát, đá ngoại thất, và lam trang trí được ưu tiên để làm điểm nhấn mặt tiền nhà.
Vật liệu tự nhiên: Gỗ là vật liệu chủ đạo, mang đến không gian mộc mạc và ấm cúng. Tông màu trầm ấm của gỗ tạo nên vẻ đẹp sang trọng và gần gũi với thiên nhiên.
Màu sắc trung tính: Lối sống giản dị của người Nhật thể hiện qua việc ưa chuộng màu sắc trung tính và cơ bản. Gam trắng chủ đạo kết hợp với màu nâu từ gỗ và màu xám của gạch ốp, tạo nên không gian trấn an và tinh tế.
Thiết kế sân vườn tiểu cảnh: Sân vườn kiểu Nhật hiện đại mang lại sự thanh tịnh và thư giãn. Sự hài hòa giữa cỏ, cây trồng, đá, và hồ nước tạo ra một không gian bình lặng, thú vị và gần gũi với thiên nhiên. Thiết kế sân vườn này thường được xem như một phần quan trọng của lối sống xanh và sạch sẽ ở Nhật Bản.
Bài viết trên đã giới thiệu đến bạn những thông tin chi tiết về phong cách kiến trúc Nhật Bản. Mong rằng bạn đã chắt lọc được những kiến thức hữu ích để áp dụng phong cách kiến trúc Nhật Bản cho tổ ấm của gia đình.
Nguồn: Vinavic